Tuesday, May 29, 2007

GÜNEŞ YANIKLARINA DİKKAT

GÜNEŞ IŞINLARI CİLDİ ERKEN YAŞLANDIRIYOR!


Deri yaşlanmasında içsel ve dışsal olmak üzere iki ana faktör büyük rol oynuyor. İçsel süreci kişinin genetik yapısı oluştururken, dışsal sebep olarak da; güneş ışınları, sigara, aşırı alkol kullanımı ve yetersiz beslenme gösteriliyor.

İstanbul Özel Hizmet Hastanesi Dermatoloji Bölümü’den Uzm.Dr. Makbule Afacan erken yaşlanmanın nedenlerinin başında, yüzde 80’lik oranla UV, yani güneş ışınlarının zararlı etkilerinin geldiğini söyledi. Afacan, güneş ışınlarının direkt ve etkili geldiği yaz mevsiminde güneşten kaçınılması veya güneşle sınırlı temasta bulunulmasını önerdi.

- Güneş ışınları hangi özellikleri nedeniyle deri yaşlanmasına neden oluyor?

Güneş ışınlarında zararlı etkilere neden olan Ultraviyole (UV) ışınları, deri yaşlanmasının yanında deri kanserinin ve deride ‘hiperpigmentasyon’ dediğimiz düzensiz lekelerin oluşmasına da yol açıyor.

- Güneş ışınlarına bağlı yaşlanma ciltte ne gibi değişikliklere sebep olur?

Daha çok güneşe maruz kalan yüz, göğüs ve kollarda; kırışıklıklar, çiller, güneş lekeleri olarak bilinen yıldız şeklinde kahverengi lekeler, bacak ve kollarda ufak beyaz lekeler, deride solukluk, kuruluk, tahriş, gevşeklik, kılcal damarlarda çatlama gibi değişiklikler meydana gelir. Ultraviyole radyasyon, deri yaşlanmasının yanında deri kanserleri ve deride hiperpigmentasyon denilen düzensiz lekelerin oluşmasına sebep olur.

- Deri kanserlerinin görülme sıklığı sıcak havalarda artıyor mu?

2000 yılında yayınlanmış tıbbi bir araştırma sonucu, güneş ışığından tam olarak korunmuş çocuklarda ve gençlerde deri kanserlerinin oranı % 98 oranında azaldığını göstermektedir. Güneşlenmenin son 50 yılda artması, deri kanserlerinin görülme sıklığını da artırmaktadır. Özellikle ışık gören bölgelerde sert, kızarık, üzeri damarlı bir yapıda olan yaralar, koparıldıkça tekrarlayan kabuklanmalar, birden koyulaşan (siyahlaşan) benler, kenarları düzensizleşen, hızla büyüyen, etrafında beyaz renkli hale oluşan, renk değişiklikleri gelişen benler deri kanserlerinin belirtileridir.

- Güneşin zararlı etkilerinden korunmak için neler yapılmalı?

Güneşten korunmada günlük güneş koruyucu kremlerin kullanılması sabah kahvaltısı yapmak kadar önemlidir. Güneşten koruyucu, en az 50 faktör olan kremler sürülerek güneşe çıkılmalıdır. Yüzü ve vücudu kaplayacak şekilde sürülmesi gereken kremlerin denize girip çıkıldıkça etkisini kaybedebileceği düşünülmeli ve buna uygun olarak günde birkaç kez yenilenmelidir. Ayrıca dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da, kremlerin ne zaman sürüldüğüdür. Koruyucu kremler cilde güneşe çıkmadan en az yarım saat önce sürülmelidir.

Ancak bu koruma faktörlerini kullanmak bizlere yine de tüm gün ve özellikle güneş ışınlarının daha dik geldiği ve daha zararlı olduğu öğlen saatlerinde güneşte uzun süreli kalma hakkını vermez. Koruyucu kremlerin yanı sıra şapka ve güneş gözlüğü kullanmak, gölgede ve 11.00- 15.00 saatleri dışında güneşlenmek daha sağlıklıdır. Güneş koruyucu seçerken hem UVA hem de UVB’ye karşı etkili olmasına dikkat edilmelidir.

- Yazın cilt sağlığı için nelere dikkat edilmeli?

Açık renkli ve koruyucu tarzda giyinilmeli

Güneş gözlüğü kullanılmalı

Geniş kenarlıklı şapkalar kullanılmalı

UV ışınlarının en yoğun olduğu 11:00 – 13:00 saatleri arasında gölgede kalmaya özen gösterilmeli

Güneşe çıkmadan yarım saat önce güneş koruyucu krem sürülmeli

6 aydan küçük bebekler uzun süre güneşte bekletilmemeli. Güneşten korunmaya erken çocukluk yaşlarında başlanılmalı.

Deri kanserinin riskini azaltmanın ve deri yaşlanmasını önlemenin en doğru yolu bilinçli güneşlenmektir.

Yaz mevsiminde cildi korumanın yolları

Yaz mevsiminde güneş ışınları, deniz, havuz gibi nedenlerle yıpranan cilde özel bir bakım uygulamak gerekiyor.

Yaz aylarında cilde nasıl bir bakım uygulamak gerekiyor?

Yaz mevsiminde güneş ışınları, deniz, havuz gibi nedenlerle yazın cilt daha fazla kurur. Nem ve bakım ihtiyacı artar. Yazın evde uygulanan günlük bakıma haftada en az 1-2 kez nem maskesinin eklenmesi yerinde olur. Nem maskesiyle beraber cildi soyucu ve temizleyici maskeler de ihtiyaca uygun sıklıkta uygulanmalıdır. Bu arada yaz boyunca kullanılan kremlerdeki koruyucular, bronzlaştırıcılar cilt altında birikintilere ve çok fazla ölü tabaka tutulmasına yol açar. Soyan ve arındıran maskeler, yaz boyunca cildin daha temiz ve canlı kalmasını sağlar.

Güneşin cilde verdiği zararlar nelerdir ?

Yaz mevsimiyle birlikte başlayan tatil programları, güneşle ilişki iyi kurulmazsa kötü sonuçlar doğurabilir. Güneşin yaşam için yararlı etkileri tartışmasız olsa da, güneşten kaçınmak ya da güneşle sınırlı temasta bulunmak gereklidir. Çünkü güneş ışığı, cildin erken yaşlanmasını artıran en önemli faktördür. Ciltte istenmeyen lekeler çiller oluşmasına yol açar. Güneşin bilimsel olarak kesinlik kazanan en önemli zararı ise, deri kanseri oluşum riskini arttırmasıdır. Deri kanseri son yıllarda çok hızlı bir artış göstermektedir. Brozlaşma tüm dünya toplumlarında sağlıklı bir görünüm ile ilişkilendirilse de, anlamı aslında deri hasarıdır. Bronzlaşma derinin kendini koruma yöntemidir. Deri ne kadar bronz ise, o kadar hasar almış demektir. Deriye ulaşan güneş ışınlarının bir kısmı yansır bir kısmı da deri tarafından emilir. Bu nedenle koruyucu önlemlerin hepsi birlikte uygulanmalıdır.

Cilt bakımının yanı sıra yazın alınması gereken önlemler nelerdir ?

Sıkı dokunmuş, açık renkli giysiler giyilmelidir. Bunun yanı sıra geniş kenarlı şapka ve güneş gözlüğü de, güneşin zararlı etkilerinden korunmada etkili olacaktır. Gölgede kalmak, güneşin zararlı etkilerinden tam olarak korumaz. Kum ve deniz güneş ışıklarını yansıtacağı için güneş koruyucular hatta beyaz renkli giysiler giymek doğru olacaktır. 11.00-15.00 saatleri arası güneş ışınlarına maruz kalmak doğru değildir. Yaz aylarında herkesin, özellikle de açık tenli kişilerin gün örtüsü denilen güneş koruyucu ürünleri kullanmaları gerekmektedir.

Güneş koruyucu krem seçerken nelere dikkat edilmesi gerekiyor ?

Güneş koruyucular; UV ışınlarını emme, yansıtma ve dağıtma yolu ile deriye ulaşmasını engellerler. Güneş koruyucu kremlerin etkinliğini güneş koruma faktörü (SPF) belirler. Güneş koruma faktörü; güneş koruyucu kullanılmış bölgede kızarıklık oluşma zamanının; koruyucu kullanılmamış bölgede kızarıklık oluşma zamanına oranı ile belirlenir. Güneş koruma faktörü ne kadar yüksek ise, etkinlik o kadar artacaktır. Yaz aylarında en az 30 koruma faktörlü kremler uygun olacaktır. Bu kremlerin hem UVA’ya hem de UVB’ye karşı etkili olmasına dikkat edilmelidir.
kaynak

No comments: